فرش دستباف، محصول جذاب و محبوب ایران

طراحی فرش دستباف ایرانی قدمتی هزار ساله داشته و یک میراث فرهنگی ارزشمند است که نسل به نسل انتقال پیدا کرده و امروزه بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. طراحی و نقشه این نوع فرش در هر منطقه جغرافیایی بر اساس فرهنگ و اقلیم آن متفاوت است. همین امر موجب تنوع بالا در رنگ و طرح فرش دستباف می‌شود. در ادامه این مقاله از وب سایت ذوالانواری با ما همراه باشید تا شما را بیشتر با انواع طرح و رنگ فرش دستباف آشنا کنیم.

تاریخچه قالی و فرش دستباف

فرش و قالی دستباف تاریخچه‌ای کهن دارند که به زمان انسان‌های نخستین باز می‌گردد. آن‌زمان انسان‌ها بیشتر از برگ درختان و بعد پوست حیوانات برای زیرانداز استفاده می‌کردند. اما کم کم با پیشرفت نساجی، فرش و قالی دستباف به میان آمد. هدف اصلی استفاده از این فرش‌ها زیبایی، راحتی و گرمی آن‌ها بود. جهت تهیه نخ و  بافت فرش‌های دستباف از پشم‌های حیوانات استفاده می‌کردند و رنگ‌های طبیعی هم برای رنگ کردن نخ‌ها به کار برده می‌شدند.

انواع طرح فرش دستباف ایرانی

انواع شناخته شده طرح فرش دستباف را مختصرا به صورت زیر بیان می‌کنیم:

طرح شاه عباسی

فرش‌هایی که نقش شاه عباسی دارند، در سراسر آن‌ها گل‌هایی به نقش شاه عباس معروف دیده می‌شود. که ترکیبی از اسلیمی و خطایی به شکل دورانی در میان برگ‌ها هستند. این نوع طراحی بیشتر در فرش‌های دستباف قم و کاشان دیده می‌شود.

نقش گلدان

همانطور که در فرش‌های دارای طرح درختی، نقش اصلی، درخت بوده که بسیار هم خودنمایی می‌کند. در این نوع فرش‌ها نیز شما نقوشی از گل را به وفور می‌بینید که شاخ و برگ‌هایشان تمام فرش را در بر گرفته‌اند و در نهایت طرحی جذاب را مقابل دیدگان مخاطب به نمایش می‌گذارند.

نقش درختی

در بیشتر فرش‌ها طرح‌های انتزاعی برگ، درخت و گل مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما در فرش‌هایی با نقش درختی طرح اصلی آن درخت و درختچه است که می‌تواند به شکل کوچک یا بزرگ بافته شود. در اطراف این طرح اجزای دیگری که به زیبایی و انسجام آن کمک می‌کند نیز اضافه خواهد شد تا زیبایی آن دوچندان شود.

ابنیه اسلامی و آثار باستانی

در این نوع طرح‌ها از ساختمان‌ها، آثار معماری و همچنین نقوش کاشی الهام گرفته می‌شود. اشکال هندسی و تزیینی هم در طراحی این نقوش تاثیرگذار هستند. در بسیاری از فرش‌های دستباف قدیمی، این طرح‌های زیبا را به وفور مشاهده می‌کنید.

شکارگاه

در این فرش‌های دستباف، نقوش حیوانات و احشام مختلف به چشم می‌خورد. قابل ذکر است که طرح‌های درختی هم در این نوع فرش‌ها وجود دارند. نقش شکارگاه عموماً در فرش‌های دستباف تبریز و قم دیده شده است.

طرح اسلیمی

طرح‌های اسلیمی، شاخه‌های دورانی هستند که طول و عرض فرش دستباف را با ترکیب درختان و گیاهان در بر می‌گیرند. از معروف‌ترین انواع اسلیمی‌ها می‌توان به دهان اژدری اشاره کرد.

نقوش ایلی

از قدیمی‌ترین و اصیل‌ترین طرح‌ها در فرش‌بافی ایران، نقش ایلی است که زاده ذهن قالیبافان همان منطقه می‌باشد. این طرح طبیعت و محیط زندگی را به ساده‌ترین شکل انعکاس می‌دهد. از جذابیت‌های این طرح می‌توان به نقوش نامنظم در کنار زیبایی منحصر به فرد اشاره کرد.

نقش ترنج و لچک

یکی از طرح‌های رایج فرش دستباف که اساس بافت آن، نقشه یک چهارم است، طرح لچک و ترنج است. این طرح به صورت مدور در مرکز قالی بافته می‌شود. لچک هم تکرار طرح ربعی ترنج در گوشه‌ها است. استفاده از طرح ترنج مرکزی هم از ویژگی‌های تولیدات زمان دوره صفویه است که پیشینه کهنی دارد. این طرح ابتدا به شکل هندسی در نمونه‌های مملوکی مصر بوده و بعد به دربار ایران راه پیدا کرده است.

کلام آخر

فرش دستباف ایرانی یک هنر بی‌بدیل و ارزشمند است که باید در جهت رشد و توسعه این هنر تلاش‌ها و توجهات بسیاری صورت بگیرد. اگر شما هم علاقه‌مند به خرید فرش دستباف هستید و می‌خواهید با اطمینان بیشتری خرید کنید، می‌توانید از راهنمای مزایای خرید فرش دستباف استفاده کنید. برای ارتباط با کارشناسان ما هم کافی است با شماره‌های درج شده در سایت تماس حاصل کرده تا به بهترین شکل راهنمایی شوید.

همه چیز درباره نقش و طرح درختی فرش دستباف

طرح و نقش درختی یکی از طرح‌های محبوب در هنر قالیبافی ایران است که با الگوهای متنوع و زیبا، به ویژه در فرش‌های دستباف دیده می‌شود. این طرح‌ها از زمان‌های قدیمی جزء محبوب‌ترین و پرکاربردترین طرح‌ها در صنایع دستی ایران بوده‌اند. انواع مختلفی از طرح درختی فرش دستباف وجود دارد که هر کدام دارای جلوه و زیبایی منحصر به فردی هستند. طرح و نقش درختی از زیبایی و زندگی درختان الهام گرفته شده و نمایش‌دهنده زیبایی طبیعت و ارتباط انسان با محیط زیست است. این طرح‌ها با الگوهای مختلف و رنگ‌های زیبا، هنرمندان و افراد را به خود جذب کرده و در تولید قالی‌های هنری ایرانی، جایگاه ویژه‌ای دارند. در ادامه این مطلب از وب سایت ذوالانواری شما را با این نوع طرح بیشتر اشنا خواهیم کرد.

ویژگی‌های طرح درختی در فرش ایرانی

فرش‌های ایرانی به عنوان یکی از نمادهای فرهنگی و هنری این کشور شناخته می‌شوند و طرح‌های درختی یکی از ویژگی‌های بارز این فرش‌ها هستند. طرح درختی در فرش‌های ایرانی به عنوان یکی از نمادهای مهم و معنوی شناخته می‌شود. این طرح‌ها معمولاً از چهارچوب‌های هندسی کوچک تشکیل شده‌اند که به صورت متنوع و تکراری در فرش‌ها به کار می‌روند. طرح درختی به عنوان یک نماد از مفاهیم خوش یمنی و شگون استفاده شده و به همین دلیل اغلب این طرح‌ها به شکل‌های هندسی تکرار می‌شوند.

طرح درختی در فرش‌های ایرانی همچنین شامل نمادهای دینی و معنوی است. برخی از افراد معتقدند که وجود صلیب در قالی‌ها به استادان ارمنی با مذهب کاتولیک برمی‌گردد، اما این نظریه به نظر تصنعی می‌آید و طرح صلیب به عنوان یک نماد دینی و معنوی در فرش‌های ایرانی به کار می‌رود. همچنین نمادهای خورشیدی و ستاره‌ای نیز از دیگر ویژگی‌های طرح درختی در این فرش‌ها است که به فرهنگ مرتبط می‌شود. در این فرش‌ها همچنین از طرح‌های کوچک قلاب مانند استفاده می‌شود که نشان‌دهنده مالکیت اقوام ترک و همچنین نمادهای دفع چشم زخم و رفع شر است. به طور کلی، ویژگی‌های طرح درختی در فرش‌های ایرانی، نشان‌دهنده ارتباط عمیق این فرش‌ها با فرهنگ و معنویات این سرزمین است.

انواع طرح‌های درختی

صنعت قالیبافی یکی از صنایع مهم و پرطرفدار در ایران است که از قدیم الایام تاکنون ادامه دارد. یکی از عناصر اصلی در هر فرش، طرح و نقش است که به آن زیبایی و ارزش افزوده می‌دهد. انواع طرح‌ها و نقش‌های موجود در قالیبافی بسیار گسترده هستند و هر کدام ویژگی‌های خاص خود را دارند. یکی از این طرح‌ها، طرح درختی است که در ادامه به بررسی انواع طرح درختی فرش می‌پردازیم:

طرح درختی محراب

یکی از طرح‌های معروف، طرح درخت محرابی است. این طرح دارای طاق محراب بوده که در زیر آن نقش‌هایی از درختان مختلف دیده می‌شود. از جمله چوب‌های استفاده شده در این طرح می‌توان به کاج، بید مجنون و سرو اشاره کرد. طرح درختی محرابی یکی از طرح‌های اصیل و سنتی است که در قالی‌بافی ایران به ویژه در دوران اسلامی مورد توجه بوده است.

ساختار درختی حیوانی

طرح و نقش درخت حیوانی نیز یکی از انواع طرح‌های درختی است که در آن شاخه‌ها و برگ‌های ضخیم به تصویر کشیده شده و حول آن نقش‌های حیوانی مانند پلنگ، شیر و آهو دیده می‌شود. این طرح به خاطر عناصر حیوانی موجود در آن، به نام حیوانی شناخته می‌شود و چینش آن‌ها به صورت متفاوتی است. این طرح به تازگی مورد استفاده قرار گرفته و همچنان محبوبیت خود را حفظ کرده است.

طرح درختی سروی

طرح سروی یکی از طرح‌های زیبا و خیره‌کننده در قالیبافی است که در آن درخت سرو در مرکز قرار می‌گیرد. این طرح به صورت پیوسته و با رنگ‌های جالب در قالی‌ها به چشم می‌خورد. طرح‌های قالی کرمانی و بختیاری از این طرح استفاده کرده و با طرز ماهرانه‌ای آن را طراحی می‌کنند. این طرح در قالی‌های ایرانی بسیار محبوب است و هنرمندان قالیبافی به طور مداوم از آن استفاده می‌کنند.

نتیجه‌گیری

طرح‌های درختی یکی از اصلی‌ترین طرح‌های قالیبافی است که به زیبایی و ارزش افزوده فرش‌ها می‌افزاید. انواع طرح‌های درختی از جمله محرابی، حیوانی، سروی و سبزی نشان از تنوع و غنای هنر قالیبافی دارند. هر کدام از این طرح‌ها ویژگی‌های خاص خود را دارند و هنرمندان قالیبافی با استفاده از آن‌ها آثار بی‌نظیری ایجاد می‌کنند. امیدواریم این محتوا به شناخت بیشتر انواع طرح‌های درختی فرش کمک کرده و علاقه‌مندان به هنر قالیبافی را راهنمایی کند. برای خرید انواع فرش دستباف و گبه و گلیم می‌توانید به مجموعه ذوالانواری اعتماد کنید.