آشنایی با فرش دستباف ملایر
آیا با تاریخچه فرش ملایر آشنایی دارید؟ فرش‌های دستباف ایران همواره به دلیل کیفیت بالا، طرح‌های خلاقانه و پیشینه تاریخی غنی، مورد توجه تاجران بین‌المللی و علاقه‌مندان داخلی و خارجی بوده‌اند. از میان این فرش‌ها، قالی‌های ملایر از شهرستان همدان، جایگاه ویژه‌ای دارند. بافت این فرش‌ها از الیاف با کیفیت بالا بوده و طرح‌های زیبا و متنوعی دارند که نشان از تنوع فرهنگی و هنری منطقه دارند. به همین دلیل، قالی‌های ملایر همواره جایگاه خاصی در بازار قالی‌های دستباف ایران دارند. در ادامه این محتوا از ذوالانواری به موضوع بررسی فرش دستباف ملایر و تاریخچه آن می‌پردازیم.
تاریخچه فرش دستباف ملایر
ملایر یکی از شهرستان‌های باستانی و مهم استان همدان در ایران است که تاریخچه طولانی و بسیار پرباری دارد. نام این شهرستان از واژه‌های کهن مال‌آیر گرفته شده که در آن مال به معنای خانه و آیر به معنای آتش است. این نام‌گذاری به زمان آیین‌های باستانی زرتشتی در ایران بازمی‌گردد و نشان از اهمیت این ناحیه برای آریایی‌ها دارد. صنعت قالی‌بافی یکی از صنایع مهم و پردرآمد ملایر بوده که از رونق بسیاری برخوردار است. با برتری در تولید الیاف طبیعی مانند پشم و ابریشم، ملایر توانسته به یکی از مهمترین تولیدکنندگان قالی دستباف در ایران تبدیل شود.
طرح و بافت قالی‌های ملایری
طرح قالی‌های ملایر شامل طرح ننج، گل دسته، طرح شاه عباسی و گل سرخ معروف هستند. این طرح که یکی از قدیمی‌ترین و پرطرفدارترین طرح‌ها در ملایر بوده، از الگوهای هندسی و گ‌لدار استفاده می‌کند. طرح گل دسته با اشکال گل و بت هندی تزئین شده و طرح شاه عباسی با الهام از آثار هنری دوره صفوی طراحی شده است. هر یک از این طرح‌ها بازتابی از فرهنگ و زیبایی‌های ایرانی دارند و هنرمندان ملایری با دقت و تخصص، این طرح‌ها را به زیبایی در قالی‌های دستباف ملایر شکل می‌دهند. بافت‌های فرش ملایر نیز به شرح زیر است:
هراتی
طرح هراتی یکی از زیباترین و معروف‌ترین طرح‌های فرش دستباف ملایر است. این طرح به خصوص در مناطق شرقی ایران، به ویژه در هرات و همچنین در تبریز و کردستان شناخته شده است. این طرح با الگوهای هندسی و رنگ‌های زیبا و جذاب، یک زیبایی خاص به فرش‌ها می‌بخشد. هنرمندان و بافندگان ماهر این طرح را با دقت و روش‌های دستباف به اجرا می‌گذارند تا فرش‌هایی با کیفیت بالا و زیبا تولید شود که هنوز هم جزء محبوب‌ترین‌ها در بازار قالی‌های دستباف محسوب می‌شوند.
ارمنی باف
با توجه به پیوستگی تاریخی ارمنی‌ها به منطقه همدان و به‌ویژه منطقه ملایر، این شهرستان الگوهای الهام گرفته از فرهنگ بافندگان ارمنی را در خود جای داده است. این الگوها معمولا به عنوان بافت ارمنی شناخته می‌شوند. از جمله مهمترین بافت‌های ارمنی در فرش‌های دستباف ملایر، می‌توان به الگوی سه ترنج و الگوی گلدانی اشاره کرد که هرکدام دارای زیبایی‌های چشم‌نواز و بسیار جذابی هستند.
لچک و ترنج
طرح لچک و ترنج یکی از متداول‌ترین طرح‌های قالی‌های دستباف است که به ویژه در فرش‌های ملایر مورد استفاده قرار می‌گیرد. این طرح با استفاده از نمادهای بومی و طبیعی منطقه زاگرس، جنبه‌ای اختصاصی و بومی پیدا کرده است. اغلب الهام گرفته از گیاهان، حیوانات و نقوش بومی منطقه‌ای هستند که اهمیت فرهنگی و هنری خاصی را به همراه دارد.
ایلیاتی
ایلیاتی یکی از زیباترین و محبوب‌ترین طرح‌های قالی دستباف در ایران است که بیشتر در مناطق عشایری و ایلی یافت می‌شود. طرح ایلیاتی فرش ملایر با نمایش زیبای گل و گیاه، اشکال جانوران و پرندگان بومی ترکیب رنگ‌های زنده و شاداب با الهام از طبیعت، ایلیاتی را به یکی از جذاب‌ترین و خاص‌ترین طرح‌های قالی دستباف تبدیل کرده است.
نتیجه گیری
فرش دستباف ملایر از جمله محصولات برجسته هنر دستبافت ایرانی است که همواره توانسته توجه بسیاری از علاقه‌مندان به هنرهای دستی را به خود جلب کند. فرش ملایر، با طرح‌های هندسی و نمادهای بومی، یک تلفیق زیبا از هنر و فرهنگ این منطقه را به نمایش می‌گذارد. ذوالانواری با بیش از چند دهه تجربه در زمینه تولیدکننده گبه‌های دستباف لری بافت در جهان، به عنوان یک برند معتبر و محبوب شناخته شده است. گبه‌های تولید شده توسط ذوالانواری با استفاده از بهترین مواد اولیه و با کیفیت بسیار بالا ساخته می‌شوند.
یک دیدگاه بنویسید