آشنایی با قالی قهری یا فرش دستباف ناتمام

در هنر قالی بافی به اصطلاح به قالی دستبافی که به مرحله اتمام نرسیده باشد قالی قهری گفته می‌شود. قالی قهری به دلایل خاصی به‌ صورت نیمه کاره رها می‌شوند. در این محتوا از ذوالانواری درباره قالی قهری یا فرش دستباف ناتمام اطلاعاتی را بیان می‌کنیم و در مورد ارزش خرید آن نیز صحبت خواهیم کرد.

قالی قهری چیست؟

فرش‌های دستبافی که بنا به دلایل و داستان‌های خاص و ویژه به مرحله اتمام نرسیده باشند را قالی قهری می‌گویند. فرش‌های دستباف به دلیل بافت شدن توسط هنرمندان بافنده طبیعی است که نسبت به فرش‌های ماشینی مدت زمان بیشتری طول بکشد تا بافته شود. مدت بافت فرش دستباف به تعداد رج و متراژ فرش بستگی دارد به طور مثال بافت قالی ۶ متری با رج شمار ۵۰ بیش از یکسال طول می‌کشد.‌ در این مدت امکان دارد برای بافنده فرش مشکلاتی به وجود بیاید که نتواند بافت فرش را به اتمام برساند و مجبور شود فرش را نیمه کاره رها کند. این مشکلات می‌تواند بی‌حوصلگی، بیماری، اختلاف با سرمایه گذار فرش، طلاق، فوت بافنده و … باشد.

از ویژگی‌های قالی دستباف ایرانی وجود نقوش اسلیمی و ختایی همچون لچک و ترنج است که به شکل دایره، بیضی، لوزی و … هستند. این اشکال هندسی به طور منظم و مکرر بافته می‌شود. به همین دلیل بافت نیمه کاره این فرش‌ها به راحتی به چشم می‌آید. اما نقوش نیمه و ناقص این فرش‌ها نیز جلوه خاص و زیبایی خود را دارند. به ویژه این که در تار و پود این فرش‌های قهری داستان قهر ناگزیر یا ارادی نهفته است.

عاقبت فرش‌های نیمه کاره چه می‌شود؟

در صورت وجود فرش نیمه کاره ابتدا یک بافنده دیگر را جایگزین بافنده قبلی می‌کنند تا بافت فرش را به اتمام برساند. معمولا در بافت‌های اعلا بافندگان زبده و حرفه‌ای قبول نمی‌کنند تا کار هنرمند دیگر را به پایان برساند.‌ برخی از بافندگان عقیده دارند که قبول کردن کار دیگر بافنده  کار اخلاقی نیست و برخی باور دارند که فرش حاصل زحمت یک بافنده است و بخشی از روح بافنده در فرش وجود دارد و آن را یک موجود زنده می‌دانند.

به همین دلیل فرش به صورت نیمه کاره رها می‌شود یا به همین شکل قاب گرفته می‌شود که در هنر قالی بافی به اصطلاح به آن قالی قهری گفته می‌شود. در برخی موارد بافنده حاضر شده تا فرش را به اتمام برساند ولی در طی بافت به یک سری مشکلات برمی‌خورد. مثلا احتمال دارد که خامه فرش یا رنگ‌های نخ در بازار وجود نداشته باشد یا این که بعد از مقداری بافت متوجه می‌شوند که بافت فرش یکدست نیست و از ادامه بافت منصرف می‌شوند.

خرید قالی قهری

حال این سوال پیش می‌آید که آیا قالی قهری ارزش خرید دارد؟ بهتر است ابتدا یک مثال در مورد فروش فرش دستباف بزنیم. در یک مزایده بزرگ در آمریکا یک فرش دستباف ایرانی با قدمت ۳۵۰ ساله به قیمت ۳۳ میلیون دلار به فروش رفت. این فرش زیبا به دلیل بازگو کردن طرح و نقش‌های مختص دوره صفویه و نحوه بافت زیبا و ارزش هنری و تاریخی بالا دارای ارزش اقتصادی بسیار بالایی بود. در مورد قالی نیمه کاره یا قهری نیز این موضوع صدق می‌کند زیرا قالی‌های دستباف دارای ارزش بالای هنری هستند.

خریداران فرش قهری اصرار دارند که دلیل نیمه کاره ماندن فرش را بدانند زیرا اعتقاد دارند که فرش‌های دستباف می‌توانند داستان قهر ناگزیر یا ارادی را در تار و پود خود نگاه دارند. به طور مثال یک فرش دستباف که توسط یک مادربزرگ مهربان در یکی از روستاها بافته می‌شده در زمان بافت متاسفانه بافنده آن فوت شود، به نظرتان آیا این قالی ارزشمند نیست؟!

سخن آخر

قالی قهری در اصطلاح قالی بافی به قالی گفته می‌شود که مراحل بافت آن به اتمام نرسیده باشد. فرش‌های دستباف به دلیل ارزش هنری و بافته شده با دست دارای ارزش بالایی هستند. در این محتوا سعی کردیم درباره دلایل ایجاد فرش قهری و ارزش بالایی این هنر دستباف صحبت کنیم. جهت خرید گبه دستباف با الیاف ارگانیک و رنگ طبیعی با شماره‌های موجود در سایت در تماس باشید.